Nâng cấp TK VIP tải tài liệu không giới hạn và tắt QC

Bài giảng Khoa học quản lý - Chương 5: Tổ chức

Bài giảng Khoa học quản lý - Chương 5: Tổ chức. » Xem thêm

06-05-2020 53 8
QUẢNG CÁO

Tóm tắt nội dung tài liệu

  1. 03-Jan-14 TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN Chương 5: TỔ CHỨC KHOA KHOA HỌC QUẢN LÝ Môn học: QUẢN LÝ HỌC Sau khi học xong chương 5, chúng ta sẽ:  Trình bày được khái niệm tổ chức, cơ cấu tổ chức Chương 5  Trình bày được vai trò của tổ chức trong QT quản lý; TỔ CHỨC  Phân tích được các thuộc tính của cơ cấu tổ chức;  Phân tích được quá trình thiết kế cơ cấu tổ chức;  Vận dụng được các kiểu cơ cấu tổ chức vào thực tiễn. Giảng viên: TS. Nguyễn Hữu Xuyên Email: huuxuyenbk@gmail.com NHX_KHQL_NEU_2014 1 NHX_KHQL_NEU_2014 2 TỔ CHỨC CHỨC NĂNG TỔ CHỨC (1) Tổ chức là một hệ thống gồm nhiều Ch năng tổ chức là hoạt động quản lý nhằm thiết lập Chức p người cùng hoạt động vì mục đích chung m hệ thống các vị trí cho mỗi cá nhân và bộ phận sao cho một trong hình thái cơ cấu nhất định. các cá nhân và bộ phận có thể phối hợp với nhau một cách t nhất để thực hiện mục tiêu chiến lược của tổ chức. tốt (2) Tổ chức là quá trình triển khai các kế hoạch ((3) Tổ chức là quá trình sắp xếp nguồn lực con người và gắn liền với con người là các nguồn lực khác nhằm thực hiện thành công kế hoạch (là một chức năng của quản lý). NHX_KHQL_NEU_2014 3 NHX_KHQL_NEU_2014 4 1
  2. 03-Jan-14 CƠ CẤU TỔ CHỨC CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) Quá trình tổ chức làm hình thành cơ cấu tổ chức – khuôn Cơ cấu chính thức của một tổ chức là tập hợp các bộ phận và khổ trong đó các hoạt động của tổ chức được phân chia, các cá nhân có mối quan hệ tương tác, phối hợp với nhau, được nguồn lực được sắp xếp, con người và các bộ phận được chuyên môn hóa, có nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm nhất phối hợp nhằm thực hiện các mục tiêu kế hoạch. định, được bố trí theo những cấp khác nhau, thực hiện các hoạt động của tổ chức nhằm tiến tới các mục tiêu kế hoạch. Cơ cấu phi chính thức được tạo bởi các mối quan hệ phi chính thức  hình thức cấu tạo bên trong của tổ chức. Là giữa các thành viên trong tổ chức. Thể hiện mối quan hệ chính thức hoặc phi chính thức. NHX_KHQL_NEU_2014 5 NHX_KHQL_NEU_2014 6 CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) Chủ tịch UBND Cơ cấu bền vững Cơ cấu tạm thời Phó chủ tịch Phó chủ tịch là cơ cấu tổ chức tồn được hình thành P. Tài chính tại trong một thời – Kế toán P. Nội vụ P. Kinh tế hạ P. Y tế P. Giáo dục nhằm triển khai các tầng và đào tạo gian dài, gắn liền Thanh tra P. Tư pháp P. Văn hóa – kế hoạch tác nghiệp huyện Thông tin P. Tài nguyên P. Lao động với giai đoạn chiến P. NN&PTNT – môi trường – TB & XH của tổ chức Văn phòng P. Lao động lược của tổ chức HĐND và UBND – TB & XH Ví dụ: Cơ cấu tổ chức mang tính chiến lược UBND huyện Yên Dũng (bền vững NHX_KHQL_NEU_2014 7 NHX_KHQL_NEU_2014 8 2
  3. 03-Jan-14 CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC Ví dụ: Cơ cấu tổ chức Hiệu trưởng tạm thời theo ma trận tại một trường đại học (1) (6) Phối hợp giữa các bộ (5) Tập Phó Hiệu Phó Hiệu trưởng Phó Hiệu trưởng Chuyên phận, phân hệ của cơ cấu trung và trưởng phụ phụ trách đào tạo phụ trách tài phân trách khoa học chính môn hóa quyền công việc Các thuộc tính Trưởng Trưởng Trưởng Trưởng khoa khoa Luật khoa Kinh khoa Tài Quản trị kinh của cơ cấu tổ chức tế học chính doanh (2) Phân (4) Cấp Chủ nhiệm đề chia tổ chức bậc và tài A thành các (3) Quyền hạn và phạm vi bộ phận trách nhiệm quản lý Chủ nhiệm đề tài B NHX_KHQL_NEU_2014 9 NHX_KHQL_NEU_2014 10 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) (2) Phân chia tổ chức thành các bộ phận (1) Chuyên môn hóa công việc (b) Sản phẩm/khách hàng/địa dư/đơn vị chiến lược  Phân chia các công việc phức tạp thành những hoạt động đơn giản mang tính độc lập tương đối (a) Chức năng (c) Ma trận ANALYSIS?  Sẽ tạo nên những nhiệm vụ đơn giản, dễ đào tạo để thực hiện  Tạo điều kiện cho người lao động có thể lựa chọn được công Các mô hình việc phù hợp tổ chức  Có thể tạo ra sự nhàm chán nếu không sử dụng kỹ thuật đa (d) Theo nhóm dạng hóa công việc, vv. (f) Không ranh giới (e) Mô hình tổ chức mạng lưới NHX_KHQL_NEU_2014 11 NHX_KHQL_NEU_2014 12 3
  4. 03-Jan-14 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) (2) Phân chia tổ chức thành các bộ phận (tiếp) Ví dụ: Mô hình tổ chức bộ phận theo chức năng Công ty Chế tạo máy ABC Giám đốc Tổ chức theo chức năng là hình thức tạo nên bộ phận trong đó các cá nhân hoạt động trong cùng một chức năng được hợp Trợ lý giám đốc Trưởng phòng nhân sự nhóm trong cùng một đơn vị cơ cấu. Ưu điểm: Nhược điểm: Phó giám đốc Phó giám đốc kỹ Phó giám đốc sản Phó giám đốc Đơn giản, rõ ràng, mang  Có thể dẫn đến mâu thuẫn  marketing thuật xuất tài chính tình logic ao và thiếu sự phối hợp h.động  Phát huy được ưu thế của  Tạo ra cách nhìn hạn hẹp Nghiên cứu thị Thiết kế Lập kế hoạch sản Lập kế hoạch tài chuyên môn hóa công việc của nhà quản lý trường xuất chính  Giữ được sức mạnh và uy  Giảm độ nhạy cảm của tổ Lập kế hoạch Kỹ thuật điện Dụng cụ Ngân quỹ tín của các chức năng chức  Chú trọng tới tiêu chuẩn  Hạn chế phát triển đội ngũ Quảng cáo Kỹ thuật cơ khí Phân xưởng 1 Kế toán nghề nghiệp quản lý chung  Tạo điều kiện thuận lợi  Có thể đổ trách nhiệm khi Quản lý bán hàng Kiểm tra chất Phân xưởng 2 Thống kê, xử lý cho kiểm soát. mục tiêu chung không h.thành. số liệu lượng NHX_KHQL_NEU_2014 13 NHX_KHQL_NEU_2014 14 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) (2) Phân chia tổ chức thành các bộ phận (tiếp) Tổng giám đốc Tổ chức theo sản phẩm/khách hàng/địa dư là hình thức tạo nên bộ phận trong đó các cá nhân thực hiện các hoạt động tạo ra một loại SP, phục vụ một nhóm khách hàng mục tiêu, trên một Phó TGĐ Phó TGĐ Phó TGĐ tài khu vực địa lý được hợp nhóm trong một đơn vị cơ cấu. Phó TGĐ nhân sự Marketing sản xuất chính Ưu điểm: Nhược điểm: Giám đốc khu Giám đốc khu Giám đốc khu vực phương vực dụng cụ vực đo lường tiện vận tải công nghiệp điện tử Ví dụ: Một cách hợp nhóm bộ phận theo sản phẩm NHX_KHQL_NEU_2014 15 NHX_KHQL_NEU_2014 16 4
  5. 03-Jan-14 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) Ví dụ: Mô hình tổ chức theo địa dư của Cục thuế Hà Nội Ví dụ: Mô hình tổ chức bộ phận theo khách Cục trưởng hàng của một doanh nghiệp kinh tế quốc phòng Phó cục trưởng Hành chính -Tổ Phó cục trưởng Nghiệp vụ Phó cục trưởng Tài chức chính Tổng giám đốc Chi cục trưởng quận Chi cục trưởng quận Chi cục trưởng quận … Đống Đa Cầu Giấy PTGĐ tài PTGĐ kinh PTGĐ nhân Phó chi cục trưởng Phó chi cục trưởng chính doanh sự Đội truyền Đội kê Đội Thanh Đội thuế Đội tài vụ Đội kiểm Đội hành Giám đốc sản phẩm Giám đốc sản phẩm thông và hỗ khai thuế tra thuế trước bạ và và ấn chỉ tra nội bộ chính-nhân quốc phòng dân sự trợ thuế TNCN sự NHX_KHQL_NEU_2014 17 NHX_KHQL_NEU_2014 18 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) (2) Phân chia tổ chức thành các bộ phận (tiếp) Ví dụ: Mô hình tổ chức theo đơn vị chi lược Hội Nông dân Việt Nam chiến Mô hình tổ chức theo ma trận là cơ cấu tổ chức trong đó mỗi người lao động sẽ báo cáo cho nhà quản lý bộ phận mà họ là nhân lực cơ hữu và nhà quản lý chương trình dự án Chủ tịch Ưu điểm Nhược điểm Phó chủ tịch khối phong Phó chủ tịch khối sự nghiệp Định hướng các hoạt động  Hiện tượng song trùng lãnh  trào theo kết quả cuối cùng đạo  Tập trung nguồn lực vào  Có thể trùng lặp quyền hạn Ban Ban Ban Ban Ban Báo Tạp chí TT dạy TT Môi khâu xung yếu tuyê tổ kiểm kinh hợp Nông nông nghề và hỗ trường trách nhiệm giữa các nhà QL  Kết hợp được năng lực tổ n chức tra tế tác thôn thôn trợ việc nông  Cơ cấu phức tạp và không huấn quốc tế ngày mới làm nông thôn chức của nhiều nhà QL và c.gia gia bền vững nay dân  Tạo điều kiện đáp ứng nhanh  thể gây tốn kém. Có sự thay đổi của môi trường. NHX_KHQL_NEU_2014 19 NHX_KHQL_NEU_2014 20 5
  6. 03-Jan-14 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) Ví dụ: Cơ cấu tổ chức ma trận tại một doanh nghiệp (2) Phân chia tổ chức thành các bộ phận (tiếp) Tổng giám đốc Mô hình tổ chức theo nhóm sử dụng rộng rãi cả nhóm dài hạn và ngắn hạn để xử lý các vấn đề, hoàn thành các dự án đặc Phó TGĐ Phó TGĐ kĩ thuật Phó TGĐ tài chính Phó TGĐ sản xuất biệt và công việc hằng ngày. Mục đích của cơ cấu này là phá marketing bỏ rào cản giữa các bộ phận và tạo sự liên kết hiệu quả. Trưởng phòng thiết kế Trưởng phòng cơ khí Trưởng phòng điện Trưởng phòng thủy lực Lợi ích: Bất lợi: Chủ nhiệm đề án A Chủ nhiệm đề án B Chủ nhiệm đề án C NHX_KHQL_NEU_2014 21 NHX_KHQL_NEU_2014 22 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) (2) Phân chia tổ chức thành các bộ phận (tiếp) (2) Phân chia tổ chức thành các bộ phận (tiếp) Cơ cấu tổ chức mạng lưới là cơ cấu trong đó mối quan hệ Cơ cấu không ranh giới có thể được nhìn nhận như sự kết giữa các thành viên (cá nhân, bộ phận, tổ chức) được thực hợp của cơ cấu nhóm và cơ cấu mạng lưới, cộng với tính hiện trên cơ sở bình đẳng. tạm thời. Thế mạnh: Điểm yếu: Cơ cấu ảo là dạng phát triển cao của cơ cấu không ranh giới, hoạt động như một mạng lưới liên minh chuyên dịch liên tục, sử dụng công nghệ thông tin và mạng lưới internet. NHX_KHQL_NEU_2014 23 NHX_KHQL_NEU_2014 24 6
  7. 03-Jan-14 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) Ví dụ: Mô hình tổ chức hỗn hợp tại Công ty Điện lực Hà Nội (3) Cấp quản lý và tầm quản lý Tầm quản lý (tầm kiểm soát): số người và bộ phận mà một nhà quản lý có thể kiểm soát có hiệu quả. Tổng giám đốc Cấp quản lý là thứ bậc của quyền lực quản lý. PTGĐ tài PTGĐ kỹ thuật PTGĐ hành chính Tầm quản lý rộng sẽ cần ít cấp quản trị và ngược lại. chính Tầm quản trị phụ thuộc: Trình độ của nhà quản trị (thuận) Tính phức tạp của hoạt động QL (nghịch) GĐ khu vực GĐ khu vực GĐ khu vực GĐ khu vực ….. Đống Đa Thanh Trì Hoàn Kiếm Trình độ và ý thức tôn trọng, tuân thủ mệnh lệnh của cấp dưới (thuận) Sự rõ ràng trong xác định nhiệm vụ, quyền hạn, Quản lý bán điện sinh Quản lý bán điện cho các cơ Quản lý bán điện cho các cơ hoạt sở kinh doanh sở sản xuất trách nhiệm (thuận) Năng lực của hệ thống thông tin NHX_KHQL_NEU_2014 25 NHX_KHQL_NEU_2014 26 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) 1. Cơ cấu năm ngang  Chỉ có một vài cấp quản lý (3) Cấp quản lý và tầm quản lý (tiếp)  Quản trị theo phương thức phi tập trung Trưởng văn phòng luật  Tổng hợp hoá hoạt động  Công việc được xác định khái quát  Giới hạn linh hoạt giữa các c.việc và các b.phậnn Luật sư  Quan tâm đến phương thức làm việc theo nhóm m Các mô hình tổ chức xét theo số cấp quản lý: ANALYSIS?  Di chuyển nhân lực theo chiều ngang  Tập trung sự chú ý vào khách hàng 2. Cơ cấu hình tháp  Cơ cấu tổ chức nằm ngang (flat-structure) Bộ tài chính Bộ trưởng Các thứ trưởng  Cơ cấu tổ chức hình tháp (pyramid structure) Các tổng cục trưởng  Nhiều cấp bậc quản lý  Quản trị theo phương thức hành chính  Chuyên môn hoá hoạt động  Cơ cấu tổ chức mạng lưới (network structure) Các cục trưởng  Mô tả công việc chi tiết Trưởng các chi cục  Giới hạn cứng nhắc giữa các c.việc và bộ phận Các đội trưởng  Các cá nhân làm việc độc lập  Di chuyển nhân lực theo chiều dọc. Các nhân viên NHX_KHQL_NEU_2014 27 NHX_KHQL_NEU_2014 28 7
  8. 03-Jan-14 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) Ví dụ: Mối quan hệ quyền hạn trực tuyến và tham mưu (4) Mối quan hệ quyền hạn trong tổ chức Tổng giám đốc  Quyền hạn là quyền tự chủ trong quá trình quyết định và Trợ lý TGĐ quyền đòi hỏi sự tuân thủ quyết định gắn liền với một vị trí (hay chức vụ) quản trị nhất định trong cơ cấu tổ chức. PTGĐ kinh doanh PTGĐ sản xuất PTGĐ tài chính  Trách nhiệm là bổn phận phải hoàn thành những hoạt động được phân công. Quản lý nhân sự Quản lý sản xuất Quản lý vật tư  Quyền hạn phải đi đôi với trách nhiệm Quyền hạn trực tuyến Nhà máy nước số 1 Nhà máy nước số 2 Nhà máy nước số 3 Quyền hạn tham mưu Quyền hạn chức năng Chuỗi chỉ huy trực tuyến Quan hệ tham mưu NHX_KHQL_NEU_2014 29 NHX_KHQL_NEU_2014 30 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) (4) Mối quan hệ quyền hạn trong tổ chức (tiếp) Ví dụ: Uỷ quyền chức năng, cơ cấu trực tuyến - chức năng Quyền hạn trực tuyến là quyền cho phép nhà quản lý ra Quyền hạn trực tuyến của Hiệu trưởng quyết định và giám sát trực tiếp đối với cấp dưới. Đó là mối quan hệ quyền hạn giữa cấp trên và cấp dưới trực tiếp trải dài Quyền hạn sau khi thực hiện uỷ quyền từ cấp cao nhất xuống tới cấp thấp nhất trong tổ chức. Thủ tục tài chính Thủ tục nhân sự Hiệu trưởng Thủ tục mua sắm Thủ tục quan hệ đối ngoại Quyền hạn tham mưu là quyền cung cấp lời khuyên và dịch vụ cho các nhà quản lý khác. Bản chất của mối quan hệ tham Trưởng phòng Trưởng phòng tổ chức Trưởng phòng quản lý Trưởng phòng mưu là cố vấn. tài chính – kế toán cán bộ thiết bị đối ngoại Quyền hạn chức năng là quyền trao cho một cá nhân hay Trưởng khoa Quản lý kinh tế Trưởng khoa Quản trị kinh doanh Trưởng khoa Tài chính một bộ phận được ra quyết định và kiểm soát những hoạt động nhất định của các bộ phận khác. Quan hệ trực tuyến Uỷ quyền chức năng từ quyền hạn trực tuyến của Hiệu trưởng NHX_KHQL_NEU_2014 31 NHX_KHQL_NEU_2014 32 8
  9. 03-Jan-14 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) (5) Tập trung và phi tập trung (5) Tập trung và phi tập trung (tiếp) Tập trung là phương thức tổ chức trong đó phần lớn quyền ra TL:: TL quyết định được tập trung vào cấp QL cao nhất của tổ chức.  Mức độ phi tập trung trong tổ chức? Phi tập trung là phương thức tổ chức trong đó các nhà quản lý  Làm thế nào để uỷ quyền, trao quyền có cấp cao trao cho cấp dưới quyền ra quyết định, hành động hiệu quả? và tự chịu trách nhiệm trong những phạm vi nhất định. Mô hình cơ cấu tổ chức phân theo các mối Uỷ quyền là hành vi của cấp trên trao cho cấp dưới một số quan hệ quyền hạn được sử dụng: quyền hạn để họ nhân danh mình thực hiện những công việc Cơ cấu trực tuyến nhất định (trách nhiệm kép). Cơ cấu trực tuyến - tham mưu Cơ cấu trực tuyến - chức năng Trao quyền là hành vi của cấp trên cho phép cấp dưới thực hiện công việc nhất định một cách độc lập. NHX_KHQL_NEU_2014 33 NHX_KHQL_NEU_2014 34 CÁC THUỘC TÍNH CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) CÁC KIỂU CƠ CẤU TỔ CHỨC (6) Phối hợp các bộ phận của tổ chức Theo phương thức hình thành các bộ phận:  Phối hợp là quá trình liên kết hoạt động của những con người, bộ phận, phân hệ và hệ thống riêng rẽ nhằm thực hiện  Cơ cấu chức năng; có kết quả và hiệu quả các mục tiêu của tổ chức.  Cơ cấu theo SP/địa dư/khác hàng/đơn vị chiến lược  Cơ cấu ma trận  Mục tiêu của phối hợp là đạt được sự thống nhất hoạt động  Cơ cấu nhóm của các bộ phận bên trong và bên ngoài tổ chức.  Cơ cấu không ranh giới. Các công cụ phối hợp  Các kế hoạch  Hệ thống tiêu chuẩn KT-KT Theo cấp quản lý:  Các công cụ cơ cấu Cơ cấu nằm ngang   Văn hóa tổ chức  Các công cụ của hệ thống thông tin  cấu hình tháp Cơ  V.v. NHX_KHQL_NEU_2014 35 NHX_KHQL_NEU_2014 36 9
  10. 03-Jan-14 CÁC KIỂU CƠ CẤU TỔ CHỨC (tiếp) THIẾT KẾ CƠ CẤU TỔ CHỨC Theo mối quan hệ quyền hạn: (a) Nghiên cứu những yếu tố có  cấu tổ chức trực tuyến Cơ ảnh hưởng lên cơ cấu tổ chức  cấu tổ chức trực tuyến- tham mưu Cơ  cấu tổ chức trực tuyến-chức năng Cơ (d) Thể chế Quá trình (b) Chuyên môn hoá cơ cấu thiết kế hoá (phân chia tổ chức tổ chức công việc) Theo quan điểm tổng hớp:  cấu tổ chức cơ học (hành chính) Cơ (c) Xây dựng các bộ phận và phân hệ  cấu tổ chức sinh học (thích nghi) Cơ NHX_KHQL_NEU_2014 37 NHX_KHQL_NEU_2014 38 THẢO LUẬN Vẽ sơ đồ cơ cấu tổ chức của một tổ chức mà bạn quan tâm hoặc tổ chức bạn đang làm việc. Phân tích các ưu, nhược điểm của cơ cấu đó. Với tư cách là nhà tư vấn bạn cần có giải pháp gì để hoàn thiện cơ cấu trên. NHX_KHQL_NEU_2014 39 10

 

TOP Download

Tài liệu đề nghị cho bạn:

popupslide2=2Array ( )