Tâm lý học giao tiếp - ThS. Cao Xuân Liễu
Sinh viên tiếp cận một số kiến thức nền tảng và chuyên sâu về tâm lý học giao tiếp như: khái niệm chung giao tiếp; quá trình giao tiếp; các nguyên tắc, phương tiện, phong cách, kỹ năng giao tiếp. » Xem thêm
Tóm tắt nội dung tài liệu
- TÂM LÝ HỌC GIAO TIẾP
Giảng viên:
ThS. Cao Xuân Liễu
12/04/10 1
- TÂM LÝ HỌC GIAO TIẾP
Số học trình: 03 (Lý thuyết + thực
hành)
Đối tượng: SV năm thứ 3
12/04/10 2
- TÂM LÝ HỌC GIAO TIẾP
Mục đích, yêu cầu
Sinh viên tiếp cận một số kiến thức nền tảng và chuyên sâu về
tâm lý học giao tiếp như: khái niệm chung giao tiếp; quá trình giao
tiếp; các nguyên tắc, phương tiện, phong cách, kỹ năng giao tiếp…
Sinh viên biết áp dụng các tri thức về tâm lý học giao tiếp vào
thực tiễn cuộc sống cũng như hình thành và xây dựng các kỹ năng
giao tiếp hiệu quả.
Trên cơ sở các những tri thức đã được trang bị, sinh viên tiến
hành một số bài tập thực hành. Từ đó, xây dựng và nâng cao kỹ
năng giao tiếp cho bản thân.
12/04/10 3
- TÂM LÝ HỌC GIAO TIẾP
Hình thức học:
-Chia sẻ
-Thảo luận
Đánh giá:
-Điểm giữa kỳ: 30%
-Điểm thi cuối kỳ: 70%
12/04/10 4
- TÂM LÝ HỌC GIAO TIẾP
Tài liệu tham khảo
1. Hoạt động – Giao tiếp – Nhân cách – Hoàng Anh (chủ biên),
Nxb ĐHSP, 2009.
2. Giáo trình Nhập môn khoa học giao tiếp – Nguyễn Bá Minh,
Nxb ĐHSP 2008.
3. Tâm lý học đại cương – Nguyễn Xuân Thức (chủ biên), Nxb
ĐHSP, 2007.
4. Những vấn đề lý luận và phương pháp luận Tâm lý học –
B.Ph.Lomov, Nxb ĐHQG Hà Nội 2001.
5. Dennis Coon, Introduction to Psychology – Gate ways to
Mind and Behavior, Tenth Edition, Thomson Wadsworth,
2004.
6. 13. Henry Gleitman, Alan J.Fridlund, Daniel Reisberg,
Psychology, sixth Edition, Ww.Norton & Company. Inc 2004
www.google.com
www.tamlyhoc.net
12/04/10 5
- TÂM LÝ HỌC GIAO TIẾP
Kết cấu chương trình
Phần thứ nhất: Một số vấn đề lý luận
Chương I. Khái quát chung về giao tiếp
Chương II. Quá trình giao tiếp
Chương III. Nguyên tắc giao tiếp
Chương IV. Phương tiện giao tiếp
Chương V. Phong cách giao tiếp
Chương VI. Kỹ năng giao tiếp
Phần thứ hai: Thực hành kỹ năng giao tiếp
12/04/10 6
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ế
1. Sơ lược lịch sử ra đời của phạm trù giao tiếp
trong tâm lý học
2. Khái niệm giao tiếp
3. Đặc trưng cơ bản của giao tiếp
4. Chức năng của giao tiếp
5. Phân loại giao tiếp
6. Sơ đồ và các mô hình giao tiếp
7. Ấn tượng ban đầu trong giao tiếp
8. Một số học thuyết về giao tiếp
12/04/10 7
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ạ
1. Sơ lược lịch sử ra đời của phạm trù giao tiếp trong tâm lý
học.
Xocrate (470 – 399 TCN):
- Đối thoại như là một sự giao tiếp trí tuệ
- Đối thoại phản ánh mối quan hệ con người – con người.
Leona Devinci (1452 – 1512): mô tả sự giao tiếp giữa mẹ
con thông qua những bức tranh nổi tiếng.
Phobach (1804 – 1872): “Bản chất con người chỉ biểu
hiện trong giao tiếp, trong sự thống nhất của con người,
trong sự thống nhất dựa trên tính hiện thực của sự khác
biệt giữa tôi và bạn”.
12/04/10 8
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ọ
1. Sơ lược lịch sử ra đời của phạm trù giao tiếp trong tâm
lý học.
C.Mác (1818 – 1883):
- “…Giao tiếp với những người khác đã trở thành khí
quan biểu hiện sinh hoạt của tôi và một trong những
phương thức chiếm hữu sinh hoạt của con người…”
- “…Thông qua giao tiếp với người khác mà có thái độ
với chính bản thân mình, mỗi người tự soi mình”
- “Con người chỉ trở thành con người khi có những quan
hệ hiện thực với những người khác, có quan hệ trực
tiếp với những người khác”.(Bản thảo Kinh tế-Triết
học).
12/04/10 9
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ờ
1. Sơ lược lịch sử ra đời của phạm trù giao tiếp
trong tâm lý học.
Cacgiape (1883 – 1969):
- Con người phải có sự giao tiếp (thông tin) sống
động, liên tục, được thể hiện bằng các cuộc
tranh luận tự do về các quan điểm, lập
trường…
- Giao tiếp là điều kiện tổng quát của sự tồn tại
của con người
12/04/10 10
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ữ
1. Sơ lược lịch sử ra đời của phạm trù
giao tiếp trong tâm lý học.
M.Tinbulo (1876 – 1965)
- Tồn tại là đối thoại
- Trong giao tiếp hai người bổ sung cho
nhau chứ không phải thay thế cho
nhau
- Cuộc sống được ông xác định là “sự
tiếp xúc giữa các nhân cách”.
12/04/10 11
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ờ
1. Sơ lược lịch sử ra đời của phạm trù giao tiếp trong tâm
lý học.
V.M.Becchurep (1857 – 1927):
- Giao tiếp là ảnh hưởng tâm lý giữa người này và người
kia.
- Giao tiếp là điều kiện thực hiện giáo dục, truyền đạt
kinh nghiệm từ thế hệ này sang thế hệ khác.
B.Vina (Lý thuyết điều khiển học: 1948):
- Nghiên cứu giao tiếp như là mối quan hệ qua lại giữa
các nhân cách
- Giao tiếp được xem là một tổ hợp hành vi, là một quá
trình xã hội thường xuyên diễn ra giữa con người với
con người.
12/04/10 12
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ộ
2. Định nghĩa giao tiếp
K.K.Platonop: Giao tiếp là những mối
liên hệ có ý thức của con người trong
cộng đồng loài người.
I.a.L.kolominxki: Giao tiếp là sự tác
động qua lại có đối tượng và thông tin
giữa con người với con người, trong
đó những quan hệ nhân cách được
thực hiện, bộc lộ và hình thành.
12/04/10 13
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ả
2. Định nghĩa giao tiếp
B.D.Parưgin: Giao tiếp là quá trình tác động lẫn
nhau, trao đổi thông tin ảnh hưởng lẫn nhau,
hiểu biết và nhận thức lẫn nhau.
L.P.Bueva: Giao tiếp không chỉ là một quá trình
tinh thần mà còn là quá trình vật chất, quá trình
xã hội, trong đó diễn ra sự trao đổi hoạt động,
kinh nghiệm, sản phẩm của hoạt động.
L.X. Vugotxki: là quá trình chuyển giao tư duy và
cảm xúc.
12/04/10 14
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ạ
2. Định nghĩa giao tiếp
Osgood C.E: chuyển giao thông tin và tiếp nhận thông
tin.
M.Arglye (Anh): ảnh hưởng lẫn nhau thông qua quá
trình tác động qua lại về mặt vật lý và chuyển dịch
không gian.
T.Sibutanhi (Mỹ): hoạt động đảm bảo cho sự giúp đỡ
lẫn nhau và phối hợp hành động.
IA.Ianousek (Séc): liên lạc và tác động qua lại.
12/04/10 15
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ộ
2. Định nghĩa giao tiếp
Phạm Minh Hạc: Giao tiếp là hoạt động xác
lập và vận hành các quan hệ xã hội giữa
con người với nhau.
Theo “Từ điển Tâm lý học” của Vũ Dũng.
Giao tiếp là quá trình thiết lập và phát triển
tiếp xúc giữa cá nhân, xuất phát từ nhu cầu
phối hợp hành động.
12/04/10 16
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ụ
2. Định nghĩa giao tiếp
Theo “Từ điển Tâm lý học” của Nguyễn
Khắc Viện: Giao tiếp là quá trình truyền đi,
phát đi một thông tin từ một người hay một
nhóm cho một người hay một nhóm khác,
trong mối quan hệ tác động lẫn nhau
(tương tác)
Trần Thị Minh Đức: Giao tiếp là sự tiếp xúc
trao đổi thông tin giữa người với người
thông qua ngôn ngữ, cử chỉ, tư thế, trang
phục…
12/04/10 17
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ớ
2. Định nghĩa giao tiếp
Giao tiếp là sự tiếp xúc tâm lý giữa người
và người, thông qua đó con người trao
đổi với nhau về thông tin, về cảm xúc, tri
giác lẫn nhau và ảnh hưởng tác động
qua lại với nhau.
12/04/10 18
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
:
2. Định nghĩa giao tiếp
- Sự khác nhau giữa quá trình giao tiếp và
quá trình thông tin:
12/04/10 19
- Chương I.
Khái quát chung về giao tiếp
ế
2. Định nghĩa giao tiếp
Quá trình giao tiếp Quá trình thông tin
Trong hoạt động giao tiếp, thông tin Thông tin là một quá trình chuyển
chỉ là yếu tố cấu thành nên giao tiếp giao các thông báo
Giao tiếp dùng thông tin để đạt được mục tiêu tinh thần hay vật chất.
Quá trình giao tiếp bao hàm sự tác Quá trình thông tin biểu đạt mối quan
động qua lại giữa các chủ thể hệ chủ thể - khách thể
Trong quá trình giao tiếp nổi bật lên Trong quá trình thông tin, nội dung
là hoạt động cùng nhau. được chuyển tải từ người phát tin tới
người nhận tin và ngược lại
Quá trình giao tiếp chỉ diễn ra giữa Có thể diễn ra giữa con người với con
con người – con người. vật, con vật – con vật, con người –
máy móc, máy móc – máy móc
12/04/10 20